Niet alleen wethouders, maar ook burgemeesters, hebben als het gaat om benoeming, ontslag en arbeidsvoorwaarden, een bijzondere rechtspositie. Alhoewel de regelgeving voor burgemeesters gelijkenis vertoont met die van rijksambtenaren (cao Rijk) is de rechtspositie van burgemeesters vastgelegd in aparte regelingen. De rechtspositie van burgemeesters is o.a. vastgelegd in de Gemeentewet, het Rechtspositiebesluit decentrale politieke ambtsdragers, de Regeling rechtspositie decentrale politieke ambtsdragers, de Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers, het besluit Sollicitatieplicht en de (lokale) Gedragscode.
Benoeming en ontslag burgemeester
De burgemeester wordt op grond van de Gemeentewet na de aanbeveling door de gemeenteraad benoemd door de Kroon (bij Koninklijk besluit) en kan ook worden ontslagen bij Koninklijk Besluit.
Ontslaggronden zijn: bereiken van de leeftijd van 70 jaar, op eigen verzoek, ongeschiktheid wegens ziekte, ongeschiktheid anders dan wegens ziekte, opheffing van de gemeente, verstoorde verhoudingen tussen burgemeester en gemeenteraad of andere gronden. De ontslagprocedure is afhankelijk van de reden van ontslag.
Nevenfuncties burgemeester
Het is de burgemeester in beginsel toegestaan naast zijn burgemeesterschap nevenfuncties te vervullen. Hij mag echter geen nevenfuncties vervullen waarvan de uitoefening ongewenst is met het oog op de goede vervulling van zijn ambt. Ook als door de nevenfunctie de handhaving van zijn onpartijdigheid en onafhankelijkheid of van het vertrouwen daarin in het geding komt, is de nevenfunctie verboden. Er gelden verder regels voor de openbaarmaking en de inkomsten uit nevenfuncties (verrekening als het gaat om niet-ambtsgebonden nevenfuncties) of storting in gemeentekas (ambtsgebonden nevenfuncties).
Bezoldiging / onkostenvergoedingen burgemeester
De burgemeester heeft recht op bezoldiging, een eindejaarsuitkering, een vakantie-uitkering en een ambtskostenvergoeding ten laste van de gemeente waarin hij is geïnstalleerd. Het is niet toegestaan om daarnaast nog andere gelden te ontvangen uit de gemeentekas. De hoogte van de bezoldiging is afhankelijk van het aantal inwoners en volgt de indeling in gemeenteklassen.
De burgemeester ontvangt een zogenaamde ambtskostenvergoeding (vaste onkostenvergoeding) voor kostencomponenten als representatie, vakliteratuur, excursies, contributies, ontvangsten thuis etc. Ook kan hij aanspraak maken op specifieke vergoedingen en voorzieningen (bijvoorbeeld voor computer, telefoon, verhuiskosten en dergelijke).
Integriteit en gedragscode burgemeester
De burgemeester heeft als “hoeder van de integriteit” een voortrekkersrol als het gaat om integer handelen. Voor een burgemeester geldt des te meer dat hij zich gedraagt zoals een goed politiek ambtsdrager betaamt. Iedere gemeente heeft op grond van de Gemeentewet een gedragscode voor de burgemeester. Dit is een interne regeling die vastgesteld wordt door de gemeenteraad en een nadere invulling en concretisering van de wettelijke regels rond integriteit bevat. De code is bedoeld om belangenverstrengeling en onjuist gebruik van publieke middelen te voorkomen.
Heeft u vragen over de rechtspositie van de burgemeester?
Aarzelt u of een bepaalde vergoeding mag worden gegeven? Heeft u vragen over nevenfuncties of integriteitsaspecten? Vijverberg heeft juristen die thuis zijn in de complexe wet- en regelgeving van de rechtspositie van burgemeesters en integriteitsvraagstukken binnen het openbaar bestuur. Neem contact met ons op via 079 - 3631919.
