Uitspraken CRvB over ‘eigen kracht’ in de Jeugdwet

In drie recente uitspraken (CRVB:2024:1095, CRVB:2024:1096 en CRVB:2024:1097) heeft de Centrale Raad van Beroep (CRvB) zich gebogen over de opdracht die gemeenten hebben om de begrippen eigen mogelijkheden en probleemoplossend vermogen uit artikel 2.3 van de Jeugdwet nader uit te werken. Ook heeft de CRvB kritiek op de uitbesteding van bevoegdheden aan een externe organisatie.

De CRvB wijst allereerst op de opdracht in de Jeugdwet om de begrippen eigen mogelijkheden en probleemoplossend vermogen (deze begrippen worden ook wel ‘eigen kracht’ genoemd) en andere algemene begrippen nader uit te werken in een gemeentelijke verordening. In een dergelijke verordening moeten regels worden gesteld over het aanbod, de toekenningsvoorwaarden van een individuele voorziening en de wijze van beoordeling en afwegingsfactoren daarbij. Artikel 2.3 van de Jeugdwet zelf geeft volgens de CRvB onvoldoende duidelijkheid in een concrete situatie. In een verordening kan daarom niet worden volstaan met een herhaling van de begrippen uit de Jeugdwet. Die regels mogen volgens de CRvB ook niet in nadere regels, zoals beleidsregels of instructies, worden vastgelegd. Dit is wel hoe de praktijk in veel gemeenten op dit moment geregeld is.    

In een van de procedures komt daar nog een kritiekpunt bij. De gemeente had haar bevoegdheden op het gebied van jeugdhulp uitbesteed aan een externe organisatie. Die organisatie was belast met de uitvoering van jeugdhulp, maar ook met de advisering over de besluitvorming en met de besluitvorming zelf. Volgens de CRvB mogen echter advisering over besluitvorming, besluitvorming en uitvoering van besluitvorming niet in één hand liggen.

De uitspraken van de CRvB zijn voor de praktijk belangrijk, omdat hieruit blijkt dat veel verordeningen op het gebied van jeugdhulp onvoldoende regels bevatten over het aanbod, de toekenningsvoorwaarden van een individuele voorziening en de wijze van beoordeling en afwegingsfactoren daarbij. Voor veel gemeenten is er dus werk aan de winkel. Ook kan het zijn dat uw gemeente de uitvoering van de Jeugdwet (gedeeltelijk) aan derden heeft uitbesteed. Ook die uitbesteding zal tegen het licht van deze uitspraken aangehouden moeten worden. 

Wilt u advies over wat de uitspraken voor uw organisatie betekenen? Heeft u als gemeente hulp nodig bij het opstellen of wijzigen van een verordening op het gebied van jeugdhulp? Vijverberg Advocaten & Adviseurs staat u graag bij.

Voor een meer uitgebreide analyse van de betreffende uitspraken van de CRvB verwijzen wij u naar onze publicatie hierover.