Centrale Raad van Beroep introduceert ontslagformule in het ambtenarenrecht: de CRvB-formule

De Centrale Raad van Beroep heeft op 28 februari 2013 twee belangwekkende uitspraken gedaan waarmee ambtenaren een eigen ontslagformule krijgen voor de berekening van de extra ontslagvergoeding bij ontslag op andere gronden. Vanaf nu hebben de ambtenaren hun eigen CRvB-formule!

Uitkering bij ontslag op andere gronden

Ontslag op andere gronden is aan de orde als sprake is van een verstoorde arbeidsverhouding waarbij een vruchtbare werkrelatie ontbreekt of een impasse is ontstaan. In de ambtelijke rechtspositieregeling is bepaald op welke (minimale) uitkeringsregeling de ambtenaar bij een ontslag op andere gronden aanspraak kan maken.

Extra vergoeding

Uit vaste jurisprudentie volgt voorts dat de ambtenaar bij een ontslag op andere gronden aanspraak kan maken op een extra vergoeding als het bevoegd gezag een overwegend aandeel heeft gehad in het ontstaan en voortbestaan van de verstoorde relatie. De Centrale Raad van Beroep hanteerde tot nu toe geen richtlijn of formule voor de berekening van deze extra vergoeding zoals kantonrechters dat plegen te doen. Wel oordeelde de Raad meerdere malen dat de kantonrechtersformule zich niet leent voor gebruik in het ambtenarenrecht omdat ambtenaren vaak al een ruimere uitkering bij ontslag krijgen dan andere werknemers (zie VJ Update 2007/6).

Thans heeft de Raad in twee uitspraken van 28 februari 2013 (LJN: BZ2043 en LJN: BZ2044) ook voor ambtenaren een eigen ontslagformule geïntroduceerd voor de berekening van de extra ontslagvergoeding bij ontslag op andere gronden. De Raad herhaalt daarbij zijn vaste standpunt dat het daarbij gaat om compensatie van het aandeel van het bestuursorgaan in de vorm van een tegemoetkoming in de schade en niet om volledige schadevergoeding. Daarbij is ook het aandeel van de ambtenaar van betekenis. Voorts benadrukt de Raad dat voor toekenning van een extra vergoeding in het algemeen slechts aanleiding bestaat als is voldaan aan de voorwaarde die in de rechtspraak steeds is gesteld: er moet sprake zijn van een overwegend aandeel van het bestuursorgaan in de verstoorde relatie (de zogenaamde drempel). Voor de berekening van de hoogte van de extra vergoeding is de mate van het overwegend aandeel van belang, aldus de Raad.

De CRvB-formule

De formule die de Centrale Raad van Beroep thans toepast, luidt als volgt:

A x B x C = hoogte van de extra ontslagvergoeding

A = het bruto maandsalaris (inclusief vakantietoeslag)

B = het aantal dienstjaren gedeeld door 2

C = de verwijtbaarheidsfactor

De verwijtbaarheidsfactor C is 0,5, 0,75, 1 of zelfs 0, afhankelijk van de mate van verwijtbaarheid van het bestuursorgaan. De mate van verwijtbaarheid wordt uitgedrukt in percentages:

Andere factoren

Voor het meewegen van andere factoren zoals kansen op de arbeidsmarkt (duur van de werkloosheid), gezondheidstoestand en reputatieschade ziet de Centrale Raad van Beroep in beginsel geen aanleiding. De Raad sluit echter niet uit dat de ambtenaar in voorkomende gevallen op andere wijze tegemoet moet worden gekomen, bijvoorbeeld door het faciliteren van outplacement. De kosten daarvan mogen echter niet worden afgetrokken van de berekende ontslagvergoeding. Ook wanneer de ambtenaar door maatregelen van de werkgever (denk bijvoorbeeld aan schorsing), tijdelijk niet werkzaam is geweest maar wel salaris heeft ontvangen, mag dat - uitzonderlijke omstandigheden daargelaten - niet leiden tot aftrek van de vergoeding.

In de eerste uitspraak (LJN: BZ2043) wordt het aandeel van het bestuursorgaan door de Raad op 75% geschat, zodat factor C op 0,75 wordt bepaald. In de tweede uitspraak (LJN: BZ2044) schat de Raad het aandeel van de overheidswerkgever zelfs op meer dan 80% zodat factor C op 1 wordt bepaald.

Tips:

• De ambtenaar heeft niet altijd of automatisch aanspraak op een extra ontslagvergoeding bij ontslag op andere gronden. Dit is pas aan de orde als het aandeel van de werkgever aan de verstoorde arbeidsverhouding meer dan 50% bedraagt.
• Voor het berekenen van factor A (het bruto maandsalaris) wordt ook de vakantie-uitkering meegeteld en eventueel mogelijke andere aanspraken, zoals een toelage verzwarende omstandigheden (zie: LJN: BZ2044).
• Maak om tot een schatting te komen van de mate van verwijtbaarheid van de werkgever een opsomming van alle feiten en omstandigheden die daarvoor relevant zijn, inclusief de omstandigheden die de ambtenaar verweten kunnen worden.