Het projectbesluit is een van de zes kerninstrumenten van de Omgevingswet. Dit is een bijzondere projectprocedure waarbij een bestuursorgaan ter behartiging van een specifiek overheidsbelang door middel van een gestroomlijnde besluitvormingsprocedure een besluit kan nemen waarmee het omgevingsplan direct wordt gewijzigd en dat verder benodigde toestemmingen kan bevatten om een project uit te voeren.
Het projectbesluit is een instrument voor het Rijk, provincies en waterschappen voor het toestaan van vaak complex projecten in de fysieke leefomgeving met een publiek belang. Denk aan het aanleg of uitbreiden van hoofdwegen of de versterking van primaire waterkeringen, maar ook de ontwikkelingen van nieuwe natuur in samenwerking met een private initiatiefnemer en de ontwikkeling van energie-infrastructuur.
Inhoud projectbesluit
Het projectbesluit bevat de maatregelen die nodig zijn voor de uitvoering van het project. Met één besluit kunnen dus alle toestemmingen voor het project worden verleend. Omdat het project in het algemeen niet zal passen binnen de regels van het geldende omgevingsplan, wijzigt het projectbesluit die regels. In zoverre is het projectbesluit daarmee ook een besluit tot (partiële) wijziging van het omgevingsplan of de omgevingsplannen. Het projectbesluit geldt verder als omgevingsvergunning voor de expliciet in het projectbesluit genoemde activiteiten en als toestemming voor andere in het projectbesluit benoemde activiteiten, zoals bijvoorbeeld een verkeersbesluit.
Projectprocedure
De projectprocedure bestaat uit de volgende 5 stappen:
1. Kennisgeving voornemen
Het bevoegd gezag dat met de projectprocedure wil starten geeft kennis van het voornemen een verkenning uit te voeren naar een mogelijke bestaande of toekomstige opgave in de fysieke leefomgeving. Het geeft daarbij aan of het het voornemen heeft om voorafgaand aan het vaststellen van het projectbesluit een voorkeursbeslissing te nemen. Het bevoegd gezag publiceert de kennisgeving voornemen in het publicatieblad van het bestuursorgaan.
2. Kennisgeving participatie
Bij het voornemen stelt het bevoegd gezag met het oog op de verkenning eenieder in de gelegenheid, binnen een door het bevoegd gezag te stellen termijn, mogelijke oplossingen voor de opgave voor te dragen. Deze kennisgeving kan tegelijk met de kennisgeving voornemen gepubliceerd worden, maar moet dit uiterlijk doen bij de start van de verkenning.
3. Verkenning
Het bevoegd gezag vergaart daarna de nodige kennis en het inzicht over de aard van de opgave, de voor de fysieke leefomgeving relevante ontwikkelingen, en de mogelijke oplossingen voor die opgave. De verkenning is bedoeld om inzicht te krijgen in wat de opgave precies is, en of er relevante ontwikkelingen zijn voor de fysieke leefomgeving. Ook geeft het inzicht in de mogelijke oplossingen voor die opgave. De invulling van de verkenning bepaalt het bevoegd gezag zelf.
Burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties die een mogelijke oplossing hebben voorgedragen, kunnen daarbij verzoeken dat het bevoegd gezag daarover advies vraagt aan een onafhankelijke deskundige. Het bevoegd gezag kan dat ook ambtshalve beslissen. Het bevoegd gezag beslist of de voorgedragen mogelijke oplossingen redelijkerwijs in beschouwing moeten worden genomen.
4. Voorkeursbeslissing
Dit is de afsluiting van de verkenning. Het bevoegd gezag volgt voor de voorkeursbeslissing de uniforme openbare voorbereidingsprocedure. Iedereen kan zienswijzen op de voorkeursbeslissing naar voren brengen. De voorkeursbeslissing is echter niet rechtstreeks bindend, maar een politiek-bestuurlijk besluit. Daarom is beroep niet mogelijk.
Het bevoegd gezag neemt een voorkeursbeslissing als dit in de kennisgeving voornemen staat. Het houdt in:
- Het uitvoeren van een project
- Een oplossing zonder project
- Een combinatie van beide met de uitvoering van andere projecten
- Het niet uitwerken van een oplossing
5. Projectbesluit
In het projectbesluit beschrijft het bevoegd gezag hoe het project eruit zal zijn en geeft het inzicht in de maatregelen en voorzieningen voor de fysieke leefomgeving die genomen worden om het project te realiseren. Dit kunnen permanente of tijdelijke maatregelen zijn.
Wanneer het project nadelige gevolgen kan hebben voor de leefomgeving, dan geeft het bevoegd gezag eveneens aan welke maatregelen er komen om die nadelige gevolgen ongedaan te maken, te beperken of te compenseren.
Ook staat in het projectbesluit wat de resultaten van de kennis zijn en hoe burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties en bestuursorganen bij de voorbereiding zijn betrokken. Het geeft dus aan hoe de participatie is uitgevoerd.
Het projectbesluit treedt in werking 4 weken na het moment waarop het bevoegd gezag het heeft bekendgemaakt. Een projectbesluit van het waterschap treedt 4 weken na de bekendmaking van het goedkeuringsbesluit van gedeputeerde staten in werking.
Advies over projectbesluit
Heeft u juridische expertise nodig bij de voorbereiding of het opstellen van het projectbesluit? Onze advocaten en adviseurs staan u graag bij en voorzien u van deskundig advies.
