4 x 9 uur werken: moet dat kunnen?

In de huidige tijd van Het Nieuwe Werken en de toenemende flexibiliteit die wordt verwacht van werknemers én werkgevers worstelen sommige overheidswerkgevers met de vraag of zij hun medewerkers moeten toestaan vier dagen van negen uur te werken. Vergelijk deze kwestie met een verzoek op grond van de Wet aanpassing arbeidsduur (WAA). Hiervoor geldt dat elk verzoek om aanpassing van de arbeidsduur in beginsel ingewilligd dient te worden, tenzij er zwaarwegende bedrijfsbelangen zijn die zich hiertegen verzetten. Een afwijzing is dus alleen in uitzonderingsgevallen mogelijk. Wordt de soep ook zo heet gegeten wanneer een medewerker vraagt om 4 x 9 uur te gaan werken in plaats van de bekende 8 uur (ook wel 7,2 uur) per dag? In een onlangs gepubliceerde uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (3 november 2011, LJN: BW0276) wordt duidelijk hoe de Raad over zulke verzoeken oordeelt.

Casus

Een werkmeester van een Penitentiaire Inrichting die gedetineerden bij arbeid begeleidt, verzoekt zijn werktijden te wijzigen in vier dagen van negen uur per week. De aanvraag wordt afgewezen omdat in beleid van de werkgever is neergelegd dat deze variant voor primair procesondersteunend personeel van de afdeling Arbeid, waar betrokkene werkzaam is, verboden is.

Uitspraak

De Centrale Raad van Beroep overweegt dat het bevoegd gezag een grote mate van vrijheid heeft in het vaststellen van de inrichting van zijn organisatie, de te verrichten werkzaamheden en de wijze waarop deze moeten worden uitgevoerd. Het beleid in kwestie vindt de Raad redelijk. De functie van de werkmeester is primair gericht op tijd- en plaatsgebonden activiteiten van de gedetineerden die steeds overdag plaatsvinden (van 7.45 uur tot 12.00 uur en 12.45 tot 16.30 uur) op weekdagen van maandag tot en met vrijdag. Er is beslist conform het beleid en de werkmeester heeft geen zodanig bijzondere omstandigheden aangevoerd dat in zijn geval van het beleid afgeweken zou moeten worden.

Conclusie

Uit de casus blijkt dat de werkgever een grote mate van discretionaire vrijheid heeft in het bepalen van de werktijden in de organisatie. Uit de uitspraak kan ook worden afgeleid dat een werkgever die in een werktijdenregeling of beleid vastlegt welke werkzaamheden in redelijkheid niet in aanmerking komen voor een andere indeling van de uren over de week, een sterke zaak heeft om een dergelijk verzoek af te wijzen.

Terug naar de titel van onze update: “4 x 9 uur werken: moet dat kunnen?”. Deze vraag kan dus ontkennend worden beantwoord. Voor zover goed onderbouwd, zo mogelijk neergelegd in beleid, kan een verzoek om 4 x 9 uur te mogen werken, afgewezen worden. Daarmee is duidelijk dat er grenzen zijn aan de huidige opgang van Het Nieuwe Werken.

Tips

• Leg voor werkzaamheden waarbij dit gewenst is, een vaste indeling van uren vast in een werktijdenregeling of gemotiveerd beleid.
• Zorg dat de medewerkers - zo mogelijk vooraf - over de werktijdenregeling of het beleid zijn geïnformeerd.