Privacyaspecten bij toezicht en handhaving

Om regelgeving te handhaven maakt het bestuursorgaan vaak gebruik van de bevindingen van toezichthouders. Een toezichthouder is ‘een persoon, bij of krachtens wettelijk voorschrift belast met het houden van toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens enig wettelijk voorschrift’.

Verwerking van persoonsgegevens door toezichthouders

Bij het uitvoeren van hun taken verwerken toezichthouders regelmatig persoonsgegevens, bijvoorbeeld in inspectierapporten of bij het uitschrijven van boetes. De verwerking van persoonsgegevens in het kader van bestuursrechtelijke handhaving valt onder de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Dit is alleen rechtmatig als er een grondslag is volgens artikel 6 AVG. In het kader van toezicht zal dit doorgaans de grondslag zijn van artikel 6, eerste lid onder e AVG: de verwerking is noodzakelijk voor de vervulling van een publieke taak.

Verwerking van persoonsgegevens door boa’s

Bijzondere opsporingsambtenaren (boa’s) hebben zowel toezichthoudende als opsporingstaken. Voor de verwerking van persoonsgegevens in het kader van toezicht geldt de AVG, terwijl verwerking van persoonsgegevens bij opsporing onder de Wet politiegegevens (Wpg) valt. Dit onderscheid is van belang, omdat de toepasselijke wetgeving invloed heeft op aspecten zoals bewaartermijnen, de rechten van betrokkenen en de regels voor gegevensverstrekking.

Boa’s beschikken over opsporingsbevoegdheden, waaronder het aanhouden van verdachten, het uitschrijven van boetes en het afnemen van verhoren. In de akte van opsporingsbevoegdheid is vastgelegd over welke opsporingstaken een boa beschikt en op welk werkterrein hij actief is, zoals parkeerbeheer, milieutoezicht of sociale recherche. Persoonsgegevens die worden verwerkt in het kader van opsporing mogen alleen worden gebruikt als dit noodzakelijk is voor de uitvoering van de politietaak.

Bestuurlijke versus strafrechtelijke boetes

Het toezicht op regelgeving waarbij overtreding kan worden bestraft met een bestuurlijke boete, valt in principe onder de AVG. Een uitzondering hierop vormt de boete op grond van de Wet administratieve handhaving verkeersvoorschriften (Wahv), die nauw samenhangt met de politietaak. Persoonsgegevens die in dit kader worden verwerkt, worden aangemerkt als politiegegevens en vallen daarom onder de Wpg.

Of een boete bestuurlijk of strafrechtelijk van aard is, blijkt uit de specifieke regelgeving. De Alcoholwet bepaalt bijvoorbeeld dat een bestuurlijke boete kan worden opgelegd voor het handelen zonder Alcoholvergunning. Het schenken van alcohol aan minderjarigen is echter strafbaar en kan leiden tot een strafrechtelijke boete.

Scheiden van verwerkingen

Omdat een boa zowel toezicht houdt als opsporing verricht, moet duidelijk worden onderscheiden welke persoonsgegevens onder de AVG en welke onder de Wpg vallen. Vanwege de verschillende juridische regimes moeten politiegegevens apart worden opgeslagen en gelabeld, zodat direct duidelijk is welke regels van toepassing zijn. Meer informatie hierover is te vinden op onze specialisatiepagina over boa’s en de verwerking van persoonsgegevens.

Vragen over de AVG en de Wpg?

Het op een juiste wijze omgaan met de verwerking van persoonsgegevens, zeker als het gaat om boa’s, vereist uitgebreide kennis van het privacyrecht. Vijverberg beschikt over deze specialistische kennis en helpt u graag bij vragen op het gebied van de Wpg en de AVG. Mail of bel ons om te bespreken wat wij voor u kunnen betekenen: 079 - 3631919.