Onvrijwillige zorg onder de Wet zorg en dwang

De Wet zorg en dwang (Wzd) regelt dat mensen met een psychogeriatrische aandoening of een verstandelijke beperking in bepaalde situaties tegen hun wil zorg kunnen krijgen. Dit kan nodig zijn om ernstig nadeel voor henzelf of anderen te voorkomen. Onvrijwillige zorg is een uiterste maatregel die alleen wordt toegepast als er geen andere mogelijkheden zijn.

Het kan voorkomen dat iemand met een psychogeriatrische aandoening of verstandelijke beperking ook een psychische stoornis heeft. In dat geval moet de zorgaanbieder bepalen welke problematiek voorrang heeft en of de Wzd of de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) van toepassing is.

Beschikking tot inbewaringstelling door de burgemeester

Wanneer een spoedopname noodzakelijk is en de reguliere machtigingsprocedure niet kan worden afgewacht, kan de burgemeester een beschikking tot inbewaringstelling afgeven op basis van de Wzd. Dit mag alleen als:

• er sprake is van ernstig nadeel voor de persoon zelf of anderen als gevolg van zijn aandoening of beperking;
• opname en verblijf noodzakelijk en passend zijn om dat nadeel te voorkomen;
• andere zorgvormen niet toereikend zijn.

In acute situaties is het voldoende als er een ernstig vermoeden bestaat dat het nadeel het gevolg is van de aandoening of beperking. Volledige zekerheid is op dat moment nog niet vereist.

Voordat de burgemeester een inbewaringstelling kan opleggen, moet een arts de betrokkene onderzoeken en een verklaring afleggen waaruit blijkt dat sprake is van ernstig nadeel en onvrijwilligheid. Binnen 24 uur na afgifte van de beschikking moet betrokkene een advocaat toegewezen krijgen, tenzij hij of zij geen bezwaar maakt tegen de inbewaringstelling.

Geldigheidsduur en verlenging

De inbewaringstelling moet binnen 24 uur na afgifte ten uitvoer worden gelegd en heeft een maximale duur van drie dagen. Binnen deze periode kan het Centrum indicatiestelling zorg (CIZ) een verzoek tot verlenging indienen bij de rechter. De rechter beslist binnen drie dagen over het verlengingsverzoek en kan de geldigheidsduur verlengen tot maximaal zes weken.

Procedurele eisen

De burgemeester moet betrokkene en diens vertegenwoordiger een afschrift van de beschikking verstrekken en het CIZ en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) informeren. Het CIZ kan vervolgens de rechter verzoeken om een machtiging, waarbij strikte termijnen gelden. Daarom moet de burgemeester het CIZ direct op de hoogte stellen en dezelfde dag nog de relevante stukken opsturen.

Ondersteuning nodig?

Een beschikking tot inbewaringstelling vereist snelle en zorgvuldige actie van de gemeente. Binnen korte tijd moeten belangrijke stappen worden gezet. Een goede dossieropbouw is essentieel.

De advocaten en adviseurs van Vijverberg hebben uitgebreide kennis van de Algemene wet bestuursrecht en de Wet zorg en dwang. Wij kunnen de burgemeester adviseren en ondersteunen bij het opstellen van een beschikking tot inbewaringstelling, en vertegenwoordigen tijdens een juridische procedure. Heeft u vragen of wilt u weten wat wij voor u kunnen betekenen? Neem contact op met onze specialisten via 079 - 3631919 of mail ons.